Uphiko lwamaphoyisa aseNingizimu Afrika (SAPS) ngoLwesihlanu luveze ukuthi luphenya ngokusetshenziswa kweveni yamaphoyisa ukwenza izinto ezingahlangene nhlobo nomsebenzi wamaphoyisa.
Isitatimende esikhishwe ngokhulumela amaphoyisa kuzwelonke, uBrigadier Athlenda Mathe, silandela i-video esisabalele ezinkundleni zokuxhumana, eveza iphoyisa eligqoke umfaniswano lithwala amasaka athizeni abonakala engathi abegcwele okusambila.
UMathe uthe iphoyisa ebelisemsebenzini belithenga okusambila emalolini thizeni lasebenzisa iveni yamaphoyisa nokungekho emththweni.
Uthe uphenyo lokuqala luveze ukuthi iphoyisa lingusayitsheni osebenzela eDurban Harbour.
“I-SAPS ibheka lesi senzo ngeso elibucayi futhi iqinisekisa amalungu omphakathi ukuthi izinsiza ezifana nezimoto zoMbuso zikhona ukuze kuqinisekiswe ukusebenza kahle nokusebenza kahle kosizo kanye nokusiza imiphakathi yethu,” kusho uMathe.
Ngaphambilini, i-SAPS ibilokhu ikhipha izexwayiso eziqinile lapho izimoto zamaphoyisa zirekhodwa zisetshenziselwa izinjongo zangasese, noma zisetshenziselwa ukwenza ubugebengu noma ezinye izinhlobo zokuhlukumeza.
Abaphathi bamaphoyisa eGauteng, ngo-2022, basigxeka “ngamazwi aqinile” isigameko lapho kwatholakala khona usayitsheni ozinze esiteshini samaphoyisa e-Alexandra edakiwe, emotweni yombuso ebhalwe uphawu eLimpopo.
Iphoyisa ebeliphuzile belinowesifazane elihamba naye emotweni ngesikhathi litholwa.
“Uphenyo lokuqala luveze ukuthi leli lungu lasebenzisa imoto yesiteshi ngaphandle kwegunya lokuya kwesinye isifundazwe. Usayitsheni, 36, uboshwe eMasemola eLimpopo,” kusho okhulumela amaphoyisa aseGauteng, uDimakatso Sello ngaleso sikhathi.
“Icala lokusebenzisa imoto ngaphandle kwemvume yomnikazi walo kanjalo nelomnyango livulelwe ilungu ukuze kuqhutshekwe nophenyo. Alikho ilungu lenkonzo elizovunyelwa ukusebenzisa kabi noma ukuhlukumeza izinsiza zombuso ezihloselwe ukusiza umphakathi.”
I-SAPS eGauteng isinxuse amalungu omphakathi ukuthi abike ukusetshenziswa budedengu kwezimoto zamaphoyisa kanye nokungaziphathi kahle kwezikhulu zamaphoyisa.
Ngonyaka odlule, abaphathi bamaphoyisa eMpumalanga “bagxeka kakhulu” ukuziphatha kukakaputeni wamaphoyisa owaboshwa ngezinsolo zokushushumbisa insangu.